Maktab savollarga javoblar. Ta'lim, dolzarb savollarga javoblar. Xalq ta'limi tizimi bo'yicha eng dolzarb savol-javoblar. O'qituvchilarni qiynaydigan barcha savollarga javoblarni ko'rib chiqing.
Direktor jamg`armasi mablag`lari qanday maqsadlarga yo`naltirilishi haqida ma’lumot bersangiz.
- Direktor jamg`armasi to`g`risidagi nizomga ko`ra, ustamalar umumta’lim muassasasi mehnatga haq to`lash fondining 15 foizidan ortiq bo`lmasligi kerak. Mablag`lar o`rnak ko`rsatgan o`qituvchilarning bazaviy tarif stavkalariga har oylik ustamalar belgilash (bunday xodimlarning umumiy soni ko`pi bilan 50 foizni tashkil etishi lozim), bir martalik mukofotlar to`lash va favqulodda hollarda moddiy yordam ko`rsatishga yo`naltiriladi.
- Maxsus komissiya qaroriga ko`ra faoliyati yuqori baholangan xodimlarga necha foizgacha ustama belgilanadi?
- Ustama tayinlashda maxsus komissiya a’zolari xodimning ilg`or tajribasi, izlanuvchanligini e’tiborga olishadi. Barcha talablarga javob beradigan o`qituvchilarga 40 foizgacha ustama belgilanishi mumkin.Ya’ni, tarbiyaviy va sinfdan tashqari ishlar uchun 15 foiz, kasb mahorati va o`quv jarayoniga qo`shilgan aniq hissa, o`qitishning yuqori sifati va samaradorligi uchun 25 foizgacha miqdorida ustama beriladi.
- Tahririyatimizga bo`layotgan murojaatlarda o`rta maxsus ma’lumotli mutaxassislar ham ustama haq olishi mumkinmi, degan savol ko`p takrorlanmoqda.
- Vazirlar Mahkamasining 2005 yil 21 dekabrdagi "Xalq ta’limi xodimlari mehnatiga haq to`lashning takomillashtirilgan tizimini tasdiqlash to`g`risida”gi qarori bilan tasdiqlangan Xalq ta’limi xodimlarining mehnatiga haq to`lash to`g`risidagi nizomning 9-bandiga ko`ra, umumta’lim muassasalarida dars berayotgan o`qituvchilar toifasi va ma’lumotidan qat’i nazar maxsus komissiya xulosasi asosida ustama olish huquqiga ega.
- Rahbar xodimlar, faoliyatini soatbay olib borayotgan o`qituvchilar va nafaqada bo`lsa-da, mehnatshartnomasiga asosan ishlayotganlarga ustama to`lanadimi?
- Rahbar xodimlar va faoliyatini soatbay olib borayotgan o`qituvchilarga ustama haq belgilash amaldagi qarorda ko`rsatilmagan. Ularga faqat oylik maosh to`lanadi, xolos. Ammo nafaqada bo`lsa-da, umumta’lim maktabi bilan tuzilgan mehnat shartnomasiga asosan faoliyat yuritayotgan o`qituvchilar boshqa kasbdoshlari qatori ustama haq olish huquqiga ega.
7 способов внушать детям любовь к учебе
- Ayrim maktablarda mutaxassislar yetishmasligi sir emas.Biror fan bo`yicha darsni mutaxassis bo`lmagan kadrlar o`tsa, ularga ham ustama belgilash mumkinmi?
- Savolingiz o`rinli.Bunday vaziyatda malaka oshirish kursida qayta tayyorlovdan o`tilib, maxsus sertifikat olinishi kerak.Shunda u ham mutaxassis sifatida ustama haq olish huquqiga ega bo`ladi.
- Gohida o`quvchisi bilimlar bellashuvi yoki fan olimpiadasida yaxshi natijaga erishgan o`qituvchi ham bunday yutug`i yo`q hamkasbi bilan bir xil ustama haq oladi…
- Bizga ko`plab o`qituvchilar shunday savol bilan murojaat qilishgan. Muammoga javob topish maqsadida maxsus komissiya qarori solishtirib ko`rilganda birinchi o`qituvchining yuqori natijasi uchun 15 foiz, tarbiyaviy va sinfdan tashqari ishlariga kamroq – 10 foiz ustama belgilangan bo`ladi. Ikkinchi o`qituvchiga esa, aksincha, tarbiyaviy va sinfdan tashqari ishlari yuqori baholangani uchun 15 foiz, kasbiy mahoratiga 10 foiz ustama ajratilgani oydinlashadi.
- Ayrim o`qituvchilar o`quv yili boshida 30 foiz ustama haq ola boshlaydi, ammo ikkinchi yarim yillikda 25 foizga tushib qoladi. Mana shu holatni izohlab bersangiz.
- Bu vaziyatda pedagogga o`tgan o`quv yilidagi yutuqlari uchun 30 foiz ustama belgilangan. Yangi o`quv yilida ko`rsatkichlari pasayib ketgani bois olti oydan keyin maxsus komissiya xulosasi asosida ustama haq 5 foizga kamaytirilgan bo`lishi mumkin.
- "Agar ustama haq belgilansa, sinf rahbarlik va daftarlarni tekshirganlik uchun to`lanadigan mablag`lar ham saqlanib qoladimi?” deya savol yo`llabdi o`qituvchilardan biri.
- Ustama haq belgilashda sinf rahbarligi uchun eng kam oylik ish haqiga nisbatan 100 foiz, daftarlarni tekshirgani uchun 50 foiz miqdorida oladigan qo`shimcha haqlari saqlab qolinadi.
-Maktabgachata’limmuassasalarixodimlarinihammoddiyrag`batlantirishtartibimavjudmi?
- Maktabgacha ta’lim muassasalari xodimlarini qo`llab-quvvatlash va qo`shimcha rag`batlantirish maqsadida ham o`ziga xos mexanizm ishlab chiqilgan. Izlanuvchan, fidoyi tarbiyachilarning mehnatini munosib baholash maqsadida maktabgacha ta’lim muassasalarida Xodimlarni moddiy rag`batlantirish jamg`armasi tashkil etilgan. Amaldagi tartibga ko`ra, hamkasblariga o`rnak bo`layotgan, tajribali tarbiyachilarga 15 foizgacha qo`shimcha haq belgilanadi.
- Mushtariylarimizni direktor jamg`armasi hisobidan to`lanadigan ustama haq va boshqa moddiy yordamlardan olinadigan daromadlarning soliqqa tortilish-tortilmaslik masalasi ham qiziqtirayapti.
-Ha, bunday daromadlar belgilangan tartibda soliqqa tortiladi.
Xayrullo ABDURAHMONOV"Ma`rifat” gazetasi № 90 сон14.11.2012
Bezak ta`lim sifatini oshiri xizmat qilishi shart!
SAVOL: – Yangi o`quv yili oldidan har bir sinf rahbari va fan o`qituvchisi o`z fan xonasini
bezashi,
darslarga tayyorlanishda nimalarga e’tibor berishi zarur?
B.ISROILOVA
Samarqand viloyati
JAVOB: – Maktabni, sinf va fan kabinetlarini bezash Xalq ta’limi vazirligining tegishli
buyrug`iga muvofiq Ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo`limi tomonidan ko`rsatilgan tavsiyalar asosida
amalga oshirilishi zarur. Bunga ko`ra, fan kabinetlari predmet spesifikasidan kelib chiqib
jihozlanishi, fanga oid ko`rgazmali qurollar va plakatlar bilan bezatilgan bo`lishi kerak.
Maktabni, sinfni bezashdagi ko`rgazmali qurollar va plakatlar o`quvchilar bilim, ko`nikma va
malakalarini yuksaltirishga va bu bilan ta’lim sifatini oshirishga, dunyoqarashini kengaytirishiga
xizmat qilishi shart.
Ustama haqi belgilashda nimalarga e`tibor berish darkor?
SAVOL: – Meni yaqinda maktab direktorligiga tayinlashdi. Sentyabr oyidan boshlab Maktab
direktor jamg`armasidan beriladigan ustama haqni belgilashda nimalarga e’tibor berishim kerak?
S.XODJAEVA,
Toshkent shahridagi 46-maktab direktori
JAVOB: – Umumta’lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan xodimlarini rag`batlantirishning
direktor jamg`armasi mablag`laridan foydalanish tartibi O`zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 2005 yil 21 dekabrdagi "Xalq ta’limi xodimlari mehnatiga haq to`lashning
takomillashtirilgan tizimini tasdiqlash to`g`risida”gi 275-sonli qarorining 4-ilovasidagi
"Umumta’lim muassasalarining o`rnak ko`rsatgan xodimlarini rag`batlantirishning direktor
jamg`armasi to`g`risidagi Nizom” bilan tartibga solingan.
Direktor jamg`armasi hisobidan o`rnak ko`rsatgan xodimlarning bazaviy tarif stavkalariga oylik
ustama belgilash yo`li bilan moddiy rag`batlantirishni tashkil qilish tartibi O`zbekiston
Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi,
O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Davlat test markazining 2005 yil 30
dekabrdagi 41-son, 5067-son va 84-01-1375-son qo`shma qarori bilan tasdiqlangan
"Umumta’lim muassasalari qoshidagi maxsus komissiyalar to`g`risidagi Nizom” bilan
belgilangan.
Yangi maktab qurildi: direktor zimmasidagi vazifalar
SAVOL: – Yangi maktabni qabul qilishda rahbar nimalarga e’tibor berishi kerak, agar qurilish
ishlari
kechikayotgan bo`lsa kim javobgar bo`ladi: qurilish tashkilotimi yoki maktab ma’muriyati?
A.JOVUNOV
Samarqand viloyati
JAVOB: – Yangidan qurilayotgan yoki kapital rekonstruksiya qilinayotgan maktablarda tuman
(shahar) hokimlari qarori bilan maktab rahbariyati, qishloq fuqarolar yig`ini raisi, mahalla faoli,
faxriy o`qituvchilardan iborat shaklda tuzilgan jamoatchilik komissiyalari pudratchi tomonidan
amalga oshirilayotgan qurilish ishlari sifatini nazorat qiladi, keltirilayotgan asosiy qurilish
materiallarining sertifikati mavjudligi, ularning sifati to`g`risida jurnalga qayd qilib boradi. Bino
qurilishi bitkazilgandan so`ng qabul jarayonida ishtirok etadi, agarda kamchiliklar mavjud
bo`lsa, unga dalolatnoma tuzib, hududiy ishchi komissiyaga taqdim etadi. Hududiy ishchi
komissiyasi tomonidan kamchiliklarni bartaraf etish bo`yicha pudratchiga muddat beriladi,
barcha kamchiliklar bartaraf etilgandan so`ng, ishchi komissiyasi dalolatnomalari
rasmiylashtiriladi.
Ishchi komissiyasi tomonidan maktabni to`liq foydalanishga qabul qilish mumkinligi to`g`risida
Davlat qabul komissiyasiga ma’lumot kiritiladi. Agarda maktab qurilishida ishlarning borishi
belgilangan grafikdan ortda qolsa, u holda pudrat-tender tanlovlarida g`olib bo`lgan pudratchi
tashkilot hamda buyurtmachi vazifasini amalga oshirayotgan hududiy hokimlik qoshidagi
"Yagona buyurtmachi xizmati” injiniring kompaniyasi rahbariyati javobgar hisoblanadi. Maktab
rahbari mazkur ob’ektning belgilangan muddatda ishga tushirilishi yuzasidan mahalliy va
hududiy hokimlikka tegishli xat bilan murojaat etishi lozim.
“Eng yaxshi o’qituvchi” ibratli hikoya
O`qituvchi yuritadigan hujjatlar
SAVOL: – Maktabda yangi ish boshlagan yosh o`qituvchi qanday hujjatlar bilan ishlaydi?
Hasan YALLAEV,
Qarshi shahri
JAVOB: – O`qituvchi tomonidan quyidagi hujjatlar yuritiladi va ma’muriyat tomonidan nazorat
qilinadi:
- yillik ish rejasi;
- tarbiyaviy ishlar rejasi (sinf rahbari uchun);
- taqvim-mavzu reja;
- dars konspekti;
- dars kuzatish daftari;
- sinf jurnali.
Ustoz o`qituvchilarga biriktirilgan yosh shogirdlar ularning o`gitlariga suyanadi.
Dars tahlili – ta`lim sifati asosi
SAVOL: – Maktab direktori bir oyda necha soat dars kuzatishi kerak?
F.MAMADAMINOVA
Toshkent shahri
JAVOB: – Xalq ta’limi vazirligining 2010 yil 24 maydagi 122-sonli buyrug`i bilan tasdiqlangan
"Xalq ta’limi tizimida umumta’lim muassasalarida darslarni kuzatish va tahlil qilish bo`yicha
tartib”ga ko`ra, o`quv yili davomida har haftada o`qituvchilar tomonidan kamida 1 soat, maktab
direktori va uning o`rinbosarlari tomonidan kamida 4 soat dars tahlil qilinishi lozim.
Rahbar tanlovda ishtirok eta oladimi?
SAVOL: – Maktab direktori "Yilning eng yaxshi fan o`qituvchisi” ko`rik-tanlovida qatnasha
oladimi?
G.OChILOVA
Paxtachi tumani
JAVOB: – "Yilning eng yaxshi fan o`qituvchisi "ko`rik-tanlovini o`tkazish Nizomi”ga ko`ra,
maktab direktori fan o`qituvchisi sifatida ushbu ko`rik- tanlovda qatnashish huquqiga ega.
Direktorning darsi o`tilmasligi mumkinmi?
SAVOL:- Maktab direktori xizmat safariga ketganda uning darsi o`tilmasligi ham mumkinmi?
R.MIRZAEV
Kasbi tumani
JAVOB: – Maktab direktori xizmat safariga ketgan vaqtda uning darslari o`tilmasligi mumkin
emas.
Ishchi dars jadvaliga o`zgartirish kiritish orqali mazkur mashg`ulot boshqa darslarning o`rni
bilan
almashtirilishi yoki o`rindoshlik asosida o`tilishi zarur
Dars taqsimoti
unda kasb mahoratiga ahamiyat qaratiladi
SAVOL: – Maktab direktori yaqin qarindoshiga boshqa o`qituvchilarga nisbatan ko`proq dars
soatlari ajratishi mumkinmi? O`qituvchilarga dars taqsimlashda nimalarga e’tibor qaratiladi?
I.NURIDDINOV,
Yakkabog` tumanidagi 68-maktab o`qituvchisi
JAVOB: – Maktabda dars soatlari direktor tomonidan tasdiqlangan ishchi guruh tomonidan
taqsimlanadi va pedagogik Kengashda ochiq ovoz berish yo`li bilan muhokama qilinib
tasdiqlanadi.
O`qituvchilarga dars soatlarini taqsimlashda O`zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi hamda
Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirliklarining 2010 yil 27 maydagi "Umumiy o`rta
ta’lim maktablari o`qituvchilarining ish yuklamasini belgilash va taqsimlash to`g`risida”gi
125/125qb-sonli
qo`shma buyrug`i bilan tasdiqlangan Yo`riqnoma asosida o`qituvchining ish tajribasi va
salohiyatiga
e’tibor qaratiladi.
Dars ishlanmalarini ishlab chiqishga qo'yilgan talablar
Malaka oshirish kursi necha soat?
SAVOL: – O`qituvchi qancha muddatda va qay tartibda (bir malaka oshirish kursi necha soatdan
iborat) malaka oshirishi kerak?
N.BEKPO`LATOVA
Toshkent viloyati.
JAVOB: – Xalq ta’limi vazirligining 2009 yil 22 dekabrdagi 354-sonli buyrug`i bilan
tasdiqlangan
"O`zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi tasarrufidagi pedagog kadrlarni qayta tayyorlash
va malakasini oshirish institut(markaz)lari haqida Nizom”ga binoan xalq ta’limi tizimida faoliyat
yuritayotgan rahbar va pedagog kadrlar har 3-5 yilda bir marta malaka oshirish kurslaridan
o`tishlari belgilab qo`yilgan.
Malaka oshirish kurslari jarayonida pedagoglar kamida 144 soat hajmidagi ta’lim dasturlarini
o`zlashtiradi va ularga o`rnatilgan tartibda malaka oshirganligi haqida sertifikat va reyting
daftarchasi beriladi.
Tartibbuzar o`quvchi bilan qanday ishlanadi?
SAVOL: – O`quvchini tartibbuzarligi uchun jazolash qanday tartibga solinadi?
F.AKBAROVA,
Parkent tumanidagi
29-maktab o`qituvchisi
JAVOB: – Bolada yetakchi faoliyat turi o`yin hisoblanib, ushbu jarayonni amalga oshirishda turli
xil
tartibbuzarlik holatlari ham sodir etilishi mumkin, masalan, dars vaqtida gaplashib o`tirish,
tanaffusda shovqin ko`tarish. Lekin, ongli ravishda sodir etilgan tartibbuzarliklarning sababi
nimada? Albatta, shaxsning negativ xulq-atvorida. Ushbu xulq-atvor yuzaga kelishi sabablaridan
biri bolaning ijtimoiylashuv jarayonida tengdoshlari va kattalar tomonidan o`tkaziladigan
tazyiqlar bolaning ong osti sohasida muhrlanib boraveradi. Bunda g`azab-nafrat hissi kuchayadi
va nevrozga aylanadi. Bunday hollarda bola o`z xatti-harakatlarini boshqara olmasligi sababli,
tartibbuzarlik holatlarini sodir etadi. Tartibbuzar o`quvchini jazolashdan oldin uni keltirib
chiqaruvchi sabablarni o`rganish lozim. Chunki, o`quvchi hech qachon o`z-o`zidan tartibbuzarga
aylanmaydi, ma’lum bir sabablarga ko`ra, o`qituvchi tomonidan sinf jamoasi oldida kamsitilsa,
dars jarayonida faqat ayrim o`quvchilarga e’tibor qaratilsa, o`quvchining qiziqish, qobiliyat,
individual xususiyatlari e’tiborga olinmasa, sinf va jamoat ishlariga jalb qilinmasa, tartibbuzarga
aylanadi.
Tarbiyasi og`ir bolalar bilan olib boriladigan ishlarni avvalambor ana shu tartibbuzarlikning
sabablarini o`rganishdan boshlash kerak, bunda sinf rahbarlari, ota-onalar bilan hamkorlik qilish
va birgalikda bu muammoning yechimini topish lozim. Bundan tashqari: "O`quvchining
tartibbuzar bo`lishiga kimni aybdor deb o`ylaysiz?”, "Tartibbuzar o`quvchiga nisbatan qanday
jazo qo`llagan bo`lardingiz”, "Tartibbuzarlikning oldini olaylik!” va shu kabi boshqa mavzularda
o`qituvchilar va ota-onalar uchun davra suhbatlari, bahs-munozaralar tashkil etilishi, shuningdek,
maktab amaliyotchi-psixologlari o`quvchilar uchun psixologik treninglar, so`rovnoma, davra
suhbatlari, bahs- munozaralar, mahalla faollari, IIB xodimlari bilan hamkorlikda uchrashuvlar
tashkil etishi lozim.
Xulosa o`rnida, o`quvchini tartibbuzarligi uchun jazolashdan oldin, avvalo, uning xarakteri,
individual psixologik xususiyatlari, qiziqishi, qobiliyatlarini o`rgangan holda, dars va darsdan
tashqari faoliyatlarda individual shug`ullanish, qo`shimcha topshiriqlar berish, rag`batlantirish
hamda maktab va sinf jamoa ishlariga jalb qilish lozim.
Qayta tayyorlov diplomi oliy ma`lumot maqomiga egami?
SAVOL: – Qayta tayyorlash jarayoni qanday kechadi, barcha fan yo`nalishlari bo`yicha qayta
tayyorlov kurslari bormi, o`qish mavsumi, muddati va to`lovi haqida ma’lumot bering.
Nuriddin NIYOZOV tumanidagi 15-maktab o`qituvchi
JAVOB: – Qayta tayyorlash kurslari Xalq ta’limi vazirligining 2007 yil 3 apreldagi 90-sonli
buyrug`i bilan tasdiqlangan "Xalq ta’limi muassasalarida faoliyat ko`rsatayotgan nomutaxassis
kadrlarni tegishli pedagogik mutaxassislikka qayta tayyorlash haqida Nizom”ga binoan tashkil
etiladi.
Qayta tayyorlash kurslari umumiy o`rta ta’lim maktabi o`quv rejasidagi barcha fanlar bo`yicha,
shuningdek, maktabgacha va maxsus ta’lim yo`nalishlarida ham tashkil etiladi. Qayta tayyorlash
kurslari kamida 576 soat hajmdagi ta’lim dasturlarini o`zlashtirishga mo`ljallangan bo`lib, uni
muvaffaqiyatli tugatganlarga o`rnatilgan tartibda qayta tayyorlash haqidagi diplom va reyting
daftarchasi beriladi.
Pedagogik kadrlarni qayta tayyorlash natijasida olingan diplom ikkinchi oliy ma’lumot haqidagi
hujjat maqomiga ega emas, u faqat muayyan fanlar va kurslar bo`yicha o`quv mashg`ulotlari olib
borish huquqini beradi.
Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash asosiy ishidan ajralgan va ajralmagan hollarda amalga
oshirilishi mumkin.
Kasb-hunarga yo`naltiruvchi mutaxassis
SAVOL: Maktabda o`quvchilarni kasb-hunarga yo`naltirishga kim mas’ul? U bu borada yil
davomida amalga oshiradigan ishlar bo`yicha qanday reja tuzadi va amalga oshiradi?
Ziyodulla AZIMOV,
Yakkabog` tumanidagi
42-maktab o`qituvchisi
JAVOB: – Umumiy o`rta ta’lim maktablarida o`quvchilarni kasb-hunarga yo`naltirish ishlarini
olib borishda kasb-hunarga yo`naltiruvchi mutaxassis, amaliyotchi-psixolog va butun maktab
jamoasi mas’uldir.
Umumiy o`rta ta’lim maktablarida kasb-hunarga yo`naltiruvchi mutaxassis shtat birligi
ajratilmagan bo`lib, mazkur vazifa oliy ma’lumotli mehnat ta’limi o`qituvchisi yoki oliy
ma’lumotli, tajribali pedagogga maktab buyrug`i bilan yuklatiladi hamda unga o`rnatilgan
tartibda ustama haqi to`lanadi (Xalq ta’limi vazirligining 2007 yil 20 fevraldagi 49-sonli
buyrug`i).Kasb-hunarga yo`naltiruvchi mutaxassisning alohida ish rejasi tuziladi va tuman,
shahar O`quvchilarni kasb-hunarga yo`naltirish va psixologik-pedagogik tashxis markazi bilan
kelishiladi va maktab direktori tasdiqlaydi.
- Kasb-hunarga yo`naltiruvchi mutaxassisning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
- o`quvchilarni kasb-hunarga yo`naltirish bo`yicha tashkiliy va metodik ishlarni amalga oshiradi;
- o`quvchilarga kasbiy axborotlar beradi, ularning turli xil kasb-hunarga oid tadbirlarda ishtirok
etishini ta’minlaydi;
- o`quvchilarning qiziqishi, moyilligi va layoqatlarini hisobga olgan holda ularni mustaqil va
ongli kasb tanlashga yo`naltiradi;
- respublika, viloyat, tuman, shaharlardagi kasb-hunar ta’limi muassasalari to`g`risidagi
ma’lumotlar bilan ta’minlaydi;
- kasbga qo`yiladigan talablar to`Qrisida o`quvchilar, o`qituvchilar, ota-onalarga maslahatlar
beradi;
- sinf rahbarlari bilan birga mahalla, hududiy akademik lisey va kasb-hunar kollejlari, ota-
onalar bilan hamkorlikda o`quvchilarni kasb-hunarga yo`naltirishga doir tadbirlar
o`tkazadi(ekskursiya, seminar, uchrashuv, davra suhbati va h.k.);
- amaliyotchi-psixolog bilan birgalikda o`quvchilarni psixologik-pedagogik hamda kasbiy
tashxis metodikalarining maqsadi, mazmun-mohiyati va natijasi bilan tanishtirib boradi;
- ta’lim muassasasi direktorining ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo`yicha o`rinbosari bilan birgalikda
"Uzluksiz kasb-hunarga yo`naltirish Dasturi” bo`yicha 1-9-sinflarda sinf rahbarlari tomonidan
olib borilayotgan ishlarni nazorat qiladi, tahlil etadi va tavsiyalar beradi.
Direktor ham dars o`tadi
SAVOL: – Maktab direktori (ma’muriyati)ga mutaxassisligi bo`yicha ko`pi bilan necha soat dars
ajratiladi va ish haqi qanday to`lanadi?
Nasiba ShOHOBIDDINOVA,
Qibray tumanidagi 46-maktab o`qituvchisi,
JAVOB: – Maktab direktori (ma’muriyati)ga mutaxassisligi bo`yicha ko`pi bilan 10 soat (o`quv
yuklama) bevosita dars o`tish uchun ruxsat etiladi. Bunda uning pedagogik yuklamasi 5 soatni
tashkil etadi.
Maktab direktori (ma’muriyati)ga mutaxassisligi bo`yicha o`tgan darslari uchun soatbay ish haqi
to`lanadi.
Soatbay ishlovchi o`qituvchilarning ish haqini to`lash O`zbekiston Respublikasi Adliya
vazirligida 2010 yil 17 mayda 2103-son bilan ro`yxatdan o`tgan O`zbekiston Respublikasi Oliy
va o`rta maxsus
ta’lim vazirligi, Xalq ta’limi vazirligi hamda Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish
vazirliklarining "O`quv mashg`ulotlarini o`tkazganlik uchun mehnatga soatbay haq to`lash
miqdorlarini tasdiqlash to`g`risida”gi qaroriga asosan amalga oshiriladi.
Rozilik olingandan so`ng
SAVOL: – Maktab hududida qo`shimcha binoning qurilishi joyida agarda ko`p yillik daraxt va
ko`chatlar bo`lsa, ularni ro`yxatdan chiqarish uchun qanday hujjatlar zarur bo`ladi?
JAVOB: – Tuman (shahar) hokimining qarori bilan maktab hududida qo`shimcha binolar
qurilishidan avval Tabiatni muhofaza qilish qo`mitasining joylardagi bo`linmalariga
tuman(shahar) xalq ta’limi bo`limi va maktab ma’muriyati tomonidan murojaat etiladi, ularning
roziligi olingandan
so`ng, qurilish ishlarini boshlab yuborish tavsiya etiladi.
Qo`shimcha binolar qurish mumkin
SAVOL: – Maktab hududida homiylik asosida ichki tashabbus bilan biror maishiy yoki
qo`shimcha o`quv binosi qurish uchun kimga murojaat qilinadi va rasmiylashtirish jarayoni
qanday tartibda amalga oshirilishi zarur?
A.ISLOMOV.
Toshkent shahri
JAVOB: – Agar maktabning navbatlilik koeffisienti 1,5 – 1,8 ni tashkil etib, qo`shimcha o`quv
binolari, shuningdek, yordamchi binolar qurilishi zarur bo`lsa, birinchi navbatda maktab rahbari
tuman (shahar) xalq ta’limi bo`limi mudiri bilan birgalikda yozma ravishda tuman (shahar)
hokimiga
murojaat etadi. Tuman (shahar) arxitektori, suvoqava korxonasi, gazlashtirish korxonasi, elektr
tarmoqlari korxonasi bilan kelishilgan holda tuman hokimining ushbu maktab uchun qo`shimcha
binolar qurilishi to`g`risida tegishli qarori qabul qilinadi. Undan so`ng namunaviy loyihalarga
asoslangan holda loyiha-smeta hujjatlari tayyorlanib, byudjetdan tashqari yoki homiylar
mablag`larini jalb etgan holda qurilish ishlarini amalga oshirish mumkin.
Har uch yilda – joriy ta`mir
SAVOL: – Maktab binolarini har yili joriy ta’mirlab turish uchun davlat tomonidan mablag`
ajratiladimi, ajratilsa, kim tomonidan, qaysi mezonlar asosida taqsimlanadi yoki joriy ta’mirlash
maktab ma’muriyatining to`liq zimmasiga yuklatilganmi?
Dildora XODJAEVA,
Mirzo Ulug`bek tumanidagi 99-maktab o`qituvchisi
JAVOB: – Umumta’lim maktablari va maktab-internatlari uchun ishlab chiqilgan "qurilish
me’yorlari
va qoidalari”ga ko`ra, joriy ta’mirlash ishlari har 3 yilda amalga oshirilishi belgilangan. Bunda
asosan, binodagi konstruktiv elementlar va muhandislik kommunikasiyalarining 5-10 foizi
almashtirilishi ko`zda tutilgan. Bu ishlarni amalga oshirish uchun mahalliy hokimlik va
tuman(shahar) xalq ta’limi bo`limlari tomonidan yaroqsizlik dalolatnomalari (defektniy akt)
tuzilib, uning asosida smeta hujjatlari tayyorlanib, mahalliy byudjet hisobidan ta’mirlash
ishlariga mablag` ajratilib, amalga oshiriladi.
Biroq, shu bilan bir qatorda ta’kidlash lozimki, har yili maktab ma’muriyati vazirlik tomonidan
tegishli vazirlik va idoralar (Moliya, Iqtisodiyot, Madaniyat va sport ishlari, Oliy va o`rta maxsus
ta’lim vazirliklari, "Davarxitektqurilish” qo`mitasi) bilan kelishilgan holda ishlab chiqilgan
barcha ta’lim tizimidagi muassasalarning bino va inshootlari saqlanishi va ularga texnik xizmat
ko`rsatish bo`yicha yo`riqnoma (qo`llanma) asosida maktab bino va inshootlarini bahorgi va
kuzgi ko`rikdan o`tkazib, unda aniqlangan ayrim nuqsonlar maktab ma’muriyati tomonidan ichki
imkoniyatlardan kelib chiqqan holda, bartaraf etib boriladi.
Qo`shimcha binolar qurish mumkin
SAVOL: – Maktab hududida homiylik asosida ichki tashabbus bilan biror maishiy yoki
qo`shimcha o`quv binosi qurish uchun kimga murojaat qilinadi va rasmiylashtirish jarayoni
qanday tartibda amalga oshirilishi zarur?
A.ISLOMOV.
Toshkent shahri
JAVOB: – Agar maktabning navbatlilik koeffisienti 1,5 – 1,8 ni tashkil etib, qo`shimcha o`quv
binolari, shuningdek, yordamchi binolar qurilishi zarur bo`lsa, birinchi navbatda maktab rahbari
tuman (shahar) xalq ta’limi bo`limi mudiri bilan birgalikda yozma ravishda tuman (shahar)
hokimiga
murojaat etadi. Tuman (shahar) arxitektori, suvoqava korxonasi, gazlashtirish korxonasi, elektr
tarmoqlari korxonasi bilan kelishilgan holda tuman hokimining ushbu maktab uchun qo`shimcha
binolar qurilishi to`g`risida tegishli qarori qabul qilinadi. Undan so`ng namunaviy loyihalarga
asoslangan holda loyiha-smeta hujjatlari tayyorlanib, byudjetdan tashqari yoki homiylar
mablag`larini jalb etgan holda qurilish ishlarini amalga oshirish mumkin.
Ijaradan qo`shimcha mablag`
SAVOL: – Bolalar sporti majmualari va maktab sport zallari imkoniyatidan kelib chiqib
muassasada
byudjetdan tashqari mablag` topish mumkinmi va u qanday amalga oshiriladi?
JAVOB: – Bolalar sporti majmualari va maktab sport zallari imkoniyatidan kelib chiqib ushbu
muassasalarda tashkil etilmagan sport turlari bo`yicha to`garaklar tashkil etish uchun majmualar
va maktab sport zallarini ijaraga berish orqali byudjetdan tashqari mablag` topish mumkin.
Muassasada byudjetdan tashqari mablag` topish ishlari O`zbekiston Respublikasi Vazirlar
Mahkamasining 1999 yil 3 sentyabrdagi 414-sonli qarori, Xalq ta’limi vazirligining 2006 yil 2
martdagi 50-sonli buyrug`i hamda mahalliy hokimliklarning tegishli qarorlari asosida o`rnatilgan
tartibda tashkil etiladi.
